Parlementaire vraag: De noodcentrales 112
Mijn vraag:
Mijnheer de voorzitter, mevrouw de Minister,
Op 22 november legde het personeel van de noodcentrales 112 in Antwerpen en Oost-Vlaanderen spontaan het werk neer. De aanleiding was de verhoogde werkdruk, aanzienlijke personeelstekorten en de verouderde apparatuur. De noodcentrales krijgen opmerkelijk meer oproepen dan normaal, en moeten die verwerken met minder personeel. Ook schort er iets aan de technologie waarop ze een beroep moeten doen. Deze vaststellingen zijn niet alleen op de noodcentrales van toepassing. Waarschijnlijk zijn er nog problemen.
Ik hoef u vast en zeker niet uit te leggen wat voor een cruciale taak onze noodcentrales uitvoeren. Als ex-gouverneur van Oost-Vlaanderen werkte ik steeds nauw samen met de mensen van de noodcentrale en kan ik het belang van hun werk alleen maar beamen. Ze zijn namelijk het eerste aanspreekpunt voor elke burger die zich in nood bevindt. Hierbij sturen ze onder andere de ziekenwagens en de brandweer aan, maar ook geven ze uitleg over reanimatie en directe noodhulp. In veel gevallen maken ze dus het verschil tussen leven en dood.
Momenteel heerst er een personeelstekort van 20% in de noodcentrale van Oost-Vlaanderen. Aangezien de noodcentrales binnenkort ook de oproepen van 1733, het nummer voor niet-dringende medische hulp, zullen moeten verwerken, moeten we ons ervoor behoeden dat er niet nog meer personeel zal uitvallen onder de werkdruk die nogmaals toeneemt. We mogen niet aanvaarden dat er lange wachtrijen zijn voor wie naar het nummer 112 belt. Nu is dat soms wel het geval. Wij horen dat er soms zeven mensen in wacht staan. Op die manier wordt kostbare tijd verloren. Er is een duidelijk signaal voor extra personeel en investeringen in moderne technologie die aan de noden van het personeel tegemoetkomt.
Welke inspanningen zijn reeds geleverd en welke zullen in de toekomst nog worden geleverd om tegemoet te komen aan de noden van het personeel?
De noodcentrale 112 in Oost-Vlaanderen is momenteel gehuisvest in een gebouw van de federale politie. Het gaat om een heel oud gebouw, dat niet langer voldoet aan de moderne noden om efficiënt te werken. Wat is de stand van zaken met betrekking tot de site Groendreef in Gent, waar de centrale nu gevestigd is? Actueel is deze vraag zeker, want gisteren nog kwamen de stiptheidsacties in de media.
Antwoord van de Minister:
Ten eerste wil ik meedelen dat de jaarlijkse uitstroom van operatoren bij de dienst 112 en 101 samen ongeveer tussen de 8% en de 10% ligt. Dat is eigenlijk een vrij normaal percentage. Het probleem ligt dan ook niet zozeer bij de uitstroom maar veeleer bij het sneller moeten invullen van de vacatures. Proactief aanwerven zou daarvoor een oplossing kunnen zijn.
Er worden elk jaar nieuwe operatoren en calltakers bij de diensten 112 en 101 aangeworven. Dat was dus ook in 2021 het geval. In totaal zullen er in 2021 en 2022 voor alle noodcentrales 112 en 101 samen 64 nieuwe kandidaten in dienst treden.
Voor de noodcentrale 112 van Oost-Vlaanderen werden in 2021 slechts vier bijkomende operatoren aangeworven. Dat is te wijten aan het feit dat er zich in Oost-Vlaanderen opnieuw weinig kandidaten hebben aangeboden voor de functie van operator. Daarom werd op 30 november via Selor een nieuwe oproep gedaan voor Oost-Vlaanderen. Er wordt voor die vacature ook maximaal ingezet op publiciteit, en we hopen dan ook dat er zich voor deze selectieronde meer kandidaten zullen aanmelden.
Het klopt dat de noodcentrale 112 van Oost-Vlaanderen in een relatief oud gebouw is gehuisvest, samen met de 101-centrale van de federale politie. Er werden aanpassingswerken gedaan in de afgelopen jaren, maar met het oog op de structurele veranderingen is het behoefteprogramma van de noodcentrale 112 opgesteld en aan de Regie der Gebouwen bezorgd om een meer substantiële verbetering te bewerkstelligen.
Momenteel heb ik nog geen zicht op de termijn waarbinnen men het masterplan Groendreef van de geïntegreerde politie zou kunnen realiseren in Gent. Alleszins wordt dit globale infrastructuurdossier op vrijdag 17 december 2021 verder besproken tussen de Regie der Gebouwen en de federale politie.
Collega Ingels, het gesprek met de vakbonden heeft plaatsgevonden op 25 november en is constructief verlopen. Er werd onder meer afgesproken om op zeer korte termijn twee nieuwe selectieprocedures op te starten, meer bepaald voor de noodcentrale 112 van OostVlaanderen en voor Vlaams-Brabant. Zoals gezegd is deze selectieprocedure op 30 november 2021 gepubliceerd. Daarenboven zal begin 2022 een nieuwe aanwervingsronde gerealiseerd worden voor alle noodcentrales 112 en 101.
Er werd ook besproken dat mijn administratie tegen 15 december 2021 een nieuwe capaciteitsberekening voor alle noodcentrales 112 zal uitvoeren. Deze berekening moet toelaten om na te gaan of de vastgestelde personeelskaders nog steeds toereikend zijn.
Tot slot werd beslist om de verdere uitrol van het project 1733 tijdelijk on hold te zetten, tot de capaciteitsberekening is gebeurd. Mijn administratie is hierover ook in overleg met de FOD Volksgezondheid. Op korte termijn zal een nieuw overleg met de vakbonden plaatsvinden.
Het beroep van calltaker en operator wordt positief belicht in de afleveringen van De Noodcentrale op Eén. Dit jaar wordt opnieuw een aantal afleveringen opgenomen. We zullen ook meer inzetten op publiciteit voor de vacatures. Dat is immers nodig. Hiervoor wordt samengewerkt met de vakbonden, maar ook met de operatoren die toch de grootste pleitbezorgers voor hun eigen functie zouden kunnen zijn. De doorlooptijd van de opleiding is zeker ook een factor voor de aantrekkelijkheid van het beroep. Een werkgroep is momenteel bezig met het uittekenen van een canvas van de nieuwe opleiding. Ook de inhoud van de opleiding wordt bekeken. Digitalisering vereist ook dat een attractieve content ter beschikking wordt gesteld van de calltakers.
Wat de migratie betreft van de noodcentrales naar de boven provinciale architectuur, is het nog steeds de bedoeling om alle noodcentrales 112 in 2022 te kunnen migreren. Voorlopig wordt niet overwogen om deze architectuur ook te implementeren in de noodcentrales 101. Die centrales zijn immers nog sterk provinciaal georiënteerd.
Een laatste vraag had betrekking op het digitale loket 1722. Het is wat vroeg om het systeem nu al helemaal te kunnen evalueren, maar we zien toch dat heel wat burgers de weg al hebben gevonden naar het digitale loket. We blijven uiteraard ook publiciteit maken voor het nummer bij de activatie van 1722 en het loket is via de website uiteraard permanent beschikbaar. Het is de bedoeling om het digitale loket in 2022 nog verder te optimaliseren.
Mijn repliek:
Mevrouw de minister, bedankt voor uw duidelijkheid. Ondertussen hebben we vandaag nog kunnen vernemen dat de renovatie van de Groendreef en de noodzakelijke nieuwbouw niet voor de eerstkomende jaren zal zijn. Ook de Gentse politie moet daarheen.
Dat wil zeggen dat we meteen in de behoeften zullen moeten voorzien van de noodcentrale112, zonder te wachten op de verbouwingen.
Wat mevrouw Ingels stelt, klopt. Een goede communicatiecampagne kan zeker helpen om de nodige mensen te vinden. Straks komt de Warmste Week eraan. Daar krijgt u ongetwijfeld een podium, dus kunt u daar gebruik van maken. Dank u.
